Mag je in Nederland verhuizen met de Bus?
Stel: je gaat verhuizen van Heemstede naar Zandvoort, lekker bij Amsterdam Beach! Een verhuiswagen huren is niet goedkoop. Maar hé! Daar ligt zo'n prachtig stukje weg tussen de dorpen en daar rijden van die mooie bussen op, en ze stoppen ook nog eens precies voor je oude én je nieuwe deur.
En opeens heb je een idee
. Je hebt een kat, een rollator, en maar vijf verhuisdoosjes. Jij gaat gewoon per bus verhuizen! Maar mag dat? Verhuisplatform Scanmovers.com zocht het uit:
Het antwoord ligt in de Algemene Voorwaarden Stads- en streekvervoer. Deze algemene voorwaarden zijn samengesteld door de Consumentenbond, Rover, de ANWB, het Overlegkader SER Coördinatiegroep Zelfreguleringsoverleg, en alle stads- en streekvervoersbedrijven, en daar vallen de busmaatschappijen onder. Deze busbedrijven mogen dus zelf geen aanvullende algemene voorwaarden stellen. Toch wel prettig soms, die overlegcultuur in Nederland!
De algemene voorwaarden gaan over alles wat het busvervoer betreft, zoals onder andere over vervoersbewijzen, over geld terug bij vertraging, en over gevonden voorwerpen. Het hele reglement is hier na te lezen. Voor het busverhuisplan is met name Hoofdstuk 4 van belang, met de titel "Wat mag u tijdens uw reis meenemen?"
Kijken we eerst even naar de kat. Daarvoor pakken we de eerste sectie van hoofdstuk 4 erbij, met de titel "Dieren". Wat zegt deze sectie over jouw kat?
4.1 Levende dieren mogen onder de voorwaarden van dit hoofdstuk gratis worden meegevoerd in een gemakkelijk draagbare mand, tas of ander voorwerp dat kan worden neergezet of op schoot gehouden. Indien het dier een plaats inneemt, is de begeleider van het dier het geldende tarief voor het dier verschuldigd.
4.2 De in artikel 4.1 bedoelde dieren mogen niet worden meegenomen, indien deze op enigerlei wijze voor de reiziger of voor het personeel lastig of hinderlijk kunnen zijn of lijden aan een besmettelijke ziekte.
4.3 Het personeel beoordeelt of een dier in aanmerking komt voor vervoer overeenkomstig het bepaalde in artikel 4.1 en 4.2.
Dat is duidelijk genoeg. De kat mag mee, en zelfs voor niks, als hij maar in een draagbaar voorwerp op schoot wordt gehouden. Neemt de kat een eigen zitplaats in, dan moet je het volle pond betalen. Geen kortingen voor katten! Ook wel aardig is dat het moet gaan om "levende" dieren. Als Droppie dood is, mag hij dus niet mee.
Ook mag de kat niet mee als hij een besmettelijke ziekte heeft. Dat kan je negeren, want wie gaat dat vaststellen? Dan moet de buschauffeur eerst een dierenarts gaan bellen, die dan moet komen, een onderzoek moet doen, en vervolgens conclusies moet gaan trekken. En dat allemaal terwijl de andere passagiers moeten wachten. Da's dus een onzin bepaling.
Wel van belang is de zeer algemeen beschreven lastig-hinderbepaling, waar personeel (in casu: de buschauffeur) zelf de bevoegdheid heeft om te bepalen of het dier lastig of hinderlijk is, en op basis daarvan het dier de toegang tot de bus mag weigeren. Echter, deze bevoegdheid is niet absoluut. Personeel moet bij deze vaststelling binnen de grenzen van het redelijke, billijke, en betamelijke blijven. Een chauffeur mag dus wel een kat weigeren omdat hij andere passagiers bijt, maar niet omdat de chauffeur vind dat de kat lelijk is.
Trekken wij even een eerste deelconclusie: de kat mag mee met de busverhuizing, mits hij niet dood is en niet bijt.
Gaan we nu verder met de rollator. Daarvoor checken we de vijfde sectie van hoofdstuk 4. Deze sectie heeft de langste titel van alle secties van het hoofdstuk: "Rolstoelen, rollators, scootmobielen en andere elektrisch aangedreven voertuigen". De titel is wat onhandig verwoord, omdat hij impliceert dat rollators elektrisch aangedreven voertuigen zijn, wat ze natuurlijk niet zijn. Maar dat is een beetje muggenziften (:. Wat staat er in de sectie over rollators?
4.14 U mag een rolstoel, rollator, scootmobiel of ander elektrisch aangedreven voertuig meenemen indien hiervoor de mogelijkheid en voldoende capaciteit beschikbaar is en deze aan de eisen van de vervoerder voldoet: maximaal 120 cm lang, 70 cm breed, 109 cm hoog.
4.15 In het vervoermiddel moet u de rolstoel, rollator, scootmobiel of ander elektrisch aangedreven voertuig op de rem zetten en moet u de aanwijzingen van de vervoerder opvolgen.
4.16 De vervoerder kan de rolstoel, rollator, scootmobiel of ander elektrisch aangedreven voertuig weigeren uit veiligheidsoverwegingen.
Eigenaardig is dat de sectie het continu over "vervoerder" heeft, terwijl de sectie over dieren uitging van "personeel". Dit lijkt echter een gevalletje slapende-redacteur, en heeft mijns inziens verder geen praktische gevolgen. Uit de sectie blijkt verder dat een rollator in principe meemag, mits hij op de rem staat en mits hij niet groter is dan 120/70/109. Dat is een zeer nauwkeurige maat-bepaling! Geen 110, maar 109! Daar is vast veel over overlegd. Past de rollator binnen deze maten? Een gemiddelde rollator meet 100/63/96, en voldoet daarmee aan de maatvoeringsvoorwaarde.
Maar, zo stelt de sectie, er moet wel voldoende "mogelijkheid en capaciteit" beschikbaar zijn. Daar doelt de sectie simpelweg op 'plaats'. Mag de rollator dus niet mee bij te weinig plek? De sectie zegt dat niet expliciet, maar dit lijkt mij impliciet inderdaad wel het geval. Duidelijker is 4.16 dat stelt dat de 'vervoerder' de rollator mag weigeren uit veiligheidsoverwegingen. Let wel: het gaat hier alleen om veiligheid, niet om hinderlijkheid zoals in de sectie over dieren.
Dit is vermoedelijk met name zo omdat de meeste gebruikers van rollators slecht ter been of zelfs gehandicapt zijn, en dan hebben de andere passagiers een beetje hinder maar te accepteren! Het is weer aan de buschauffeur om te bepalen wat veilig is en wat niet, en ook hier geldt dat hij bij de vaststelling daarvan binnen de grenzen van het redelijke, billijke, en betamelijke moet blijven. Denk even extreem: een rollator met spikes in de wielen mag niet mee, maar een felgekleurde rollator (onveilig voor het oog) mag wel gewoon op de bus.
Tijd voor de tweede deelconclusie: de rollator mag mee, zolang hij op de rem staat en geen gevaar voor de veiligheid vormt.
Gaan we nu naar de verhuisdozen kijken. Je hebt er vijf. Mogen die ook mee? Van belang is de tweede sectie van hoofdstuk 5, die simpel 'Handbagage' heet. Laat je door die naam niet afschrikken, want de algemene voorwaarden kennen geen andere vorm van bagage, en bovendien staat er geen definitie van het begrip handbagage in de algemene voorwaarde. Dat betekent dus dat iedere bagage handbagage is, zolang je het met de hand kan meenemen. Een verhuisdoos valt daar duidelijk wel onder, een ladekast mogelijk niet. Wat staat er verder in de sectie?
4.5 U mag handbagage .. meenemen op voorwaarde dat er naar het oordeel van de vervoerder vol-doende plaatsruimte is.
4.6 De vervoerder kan u de toegang tot het vervoermiddel weigeren dan wel noodzaken het vervoermiddel te verlaten, indien naar zijn oordeel uw handbagage gevaar, verontreiniging of hinder voor een ander kan veroorzaken.
4.7 Handbagage moet zodanig worden geplaatst dat deze de (nood)uitgangen niet verspert, het in- en uitstappen van reizigers of personeel niet belemmert en hen niet hindert. Evenmin mag handbagage op een station, halte of in het vervoermiddel een zitplaats innemen voor zover een reiziger daarop aanspraak maakt. U zorgt zelf voor het in- en uitladen.
4.8 U bent verplicht de handbagage die u in het vervoermiddel meevoert zelf te bewaken.
Het eerste dat opvalt, is dat de sectie geen maximum formaat noemt, en geen limiet stelt aan het aantal stuks handbagage. Vijf verhuisdozen zijn wat at betreft dus geen probleem. Maar het artikel gaat verder, en kwekt weer over 'vervoerder', in plaats van 'personeel'. De vervoerder man de bagage weigeren in geval van gevaar, verontreiniging, of hinder. De toevoeging van verontreiniging is interessant, omdat dit lijkt te impliceren dat een rollator en een dier dus wel verontreinigend mogen zijn. Maar daar muggenzift ik weer, de opstellers bedoelen gewoon dat de bagage bijvoorbeeld niet mag lekken. Het is hier opnieuw aan de chauffeur om te bepalen wat niet mag en wat wel, en daar moet hij weer binnen de grenzen van het redelijke, billijke, en betamelijke blijven. Gaan wij even op zoek naar een aardig voorbeeld: een open doos strijkers mag niet mee, maar een verpakte honkbalknuppel wel.
We zijn er nog niet, want de sectie stelt nog een aantal aanvullende eisen: de bagage mag geen uitgangen versperren, in- en uitstappen niet belemmeren, en niet hinderen. Interessant is ook de regel die stelt dat de bagage geen zitplaats mag innemen als een reiziger aanspraak maakt op die zitplaats. Dat betekent dus dat zolang andere reizigers geen aanspraak maken op de plaats, de bagage een plaats bezet mag houden. Dit is vergelijkbaar met wat wij eerder zagen bij de trein. Je mag dus, met je vijf dozen, vijf zitplaatsen bezet houden zolang andere reizigers je niet vragen de zitplaats vrij te maken. Die kans is natuurlijk het grootst in de spitsuren, en veel kleiner overdag. Dan zegt de sectie ook nog dat je zelf de bagage uit moet laden en moet bewaken.
Tijd voor de derde deelconclusie: de vijf dozen mogen gewoon mee. En als je op een rustig moment reist en de dozen niet lekken of gevaarlijk zijn lijkt er weinig reden voor de buschauffeur om jou met je verhuizing te weigeren. Sterker nog, je mag wel meer meenemen dan dozen. Zoals gezegd, de algemene voorwaarden geven geen definitie van de term handbagage, en dan moeten we uitgaan van het gangbare begrip: alles wat je met de hand kan dragen. Een stoel, of zelfs een stapeltje stoelen, vallen daar duidelijk wel onder, maar een hoekbank duidelijk niet.
Gaan wij nu snel naar de eindconclusie: mag je in Nederland verhuizen met de bus?
Aangezien het antwoord bij alle deelconclusies positief was moet ook de eindconclusie positief zijn, toch? Wel, ja en uiteindelijk ook nee. Want volgens de regels zoals die in de algemene voorwaarden staan mag jij een kat, een rollator, en vijf verhuisdozen meenemen. Het lastige is alleen dat de buschauffeur een toch wel ruime bevoegdheid heeft om jou met je spullen te weigeren. En wat jij redelijk vind, ziet de chauffeur in sommige gevallen toch anders, met zijn eigen verantwoordelijkheid. Dit betekent ook dat de ene chauffeur je misschien wel toelaat, maar de volgende niet.
En dat betekent een groot risico voor jouw verhuizing. Wie weet sta je straks een hele regenachtige dag met je spulletjes bij de bushalte te wachten, op die ene chauffeur die het wel goed vind, en die dus mogelijk nooit komt. Dus: het mag, maar mogelijk kan het niet. Je loopt altijd een risico.
Neem je dat risico toch liever niet, kijk dan eens op de website van ScanMovers.com. Daar kan je gratis en vrijblijvend goedkope verhuisbedrijven uit jouw regio vergelijken en direct boeken, en daarmee honderden euro's besparen op jouw zorgeloze verhuizing! En zo'n verhuiswagen is natuurlijk ook wel wat sjieker dan de bus...
